Pretraga

Celokupna zbirka slika Bože Ilića iz umetničke kolekcije Ružice Stojiljković pripada njegovoj drugoj fazi, posle 1960-tih godina sve do poslednjih meseci pred njegovu smrt leta 1993. Ovu fazu karakteriše realistički odnos prema prirodi, u kojoj je često boravio i ljudima sa kojima se susretao, a koji su mu bili pokretačka snaga. Paleta iz ove faze prima karakteristike upečatljivo prepoznatljivog ekspresionističkog slikarstva, snažne gestikulacije, naglašenog crteža, jakih namaza, čiste boje i kontura.

Boža je slikar velikih formata i ceo njegov talenat dolazi do izražaja upravo na njima. Slike manjih dimenzija, takođe zastupljene u umetničkoj kolekciji porodice Stojiljković, samo su odraz prilagođenosti na novonastalu oskudicu i materijalnu ograničenost u njegovom životu.

Iako je imao problema sa komunikacijom, njegove slike su pronalazile put do naše svesti i naših srca. Bio je čovek iz naroda i to se oseća naročito na njegovim upečatljivim, psihološkim portretima snažne ekspresije poput «Mornara». Duboka studija karakternih crta svake od bora uočljiva je na licima meštana i odražava se na «Portretu starice sa crvenom maramom», a pogled iz kojeg se ocrtava težak život rada na selu uočavamo na slici «Čovek sa šeširom». Slede slike raspevanih pejsaža, cveća, verodostojni prikazi životinja poput «Petla» ili «Teleta u dvorištu», ali i predeli Pariza u kom je u dva maha boravio.

Boža je rođeni umetnik, jaka likovna ličnost, snažnih poteza i duboke istinitosti, koji je sva svoja platna slikao srcem. Na njima daje neverovatan vatromet boja i bogat likovni jezik. Široka četka i boja koja bukti na mnogim radovima - zelena, crvena, ljubičaststa, žuta, plava, jasno su uočljive. Njegova dela izazivaju kod posmatrača uzbuđenja koja poznaju samo slikarstvo i muzika. Opredelio se za najčešće slikarske tehnike - ulje, pastel i gvaš jer je to odgovaralo njegovoj prirodi.

Boža slika uzbudljiv likovni svet, a njegovo celokupno delo realizovano je čistom likovnošću. Predstavljao je kadrove iz svakodnevnog života modernim kompozicionim rešenjima. Uz pomoć jake boje uspostavlja dinaminku, a fokusira se na ono što mu u datom trenutku ostavlja najsnažniji gest.

Njegove slike traže komparaciju sa mnogim stranim slikarima. Oslanjao se na Goju, Tintoreta, Velaskeza, ali i na Sezana, Gogena, Matisa i Van Goga. Ekspresionistički i fovistički duh primio je u vreme boravka u Parizu u koji ga je naša vlada poslala kao prvog stipendistu.

Početkom 70-tih, slika prigušenim koloritom, a kontura mu sve više dobija na značaju. Tamnim, oporim bojama slika grupe muzičara ili porodične ljude koji su zastuljeni u kolekciji porodice Stojiljković.

Krajem 70-tih, kolorit mu je ponovo svetliji, namaz reljefniji i ekspresivniji, što je svakako posledica novog boravka u gradu svetlosti i inspiraciji brojnih umetnika u Parizu.

Odabirom manjeg broja slika iz svakog od njegovih perioda, pokušali smo da ilustrujemo faze kroz koje je Boža Ilić prolazio tokom stvaralačkog života.

Njegovo delo, koje je bilo na marginama interesovanja likovne kritike i muzejskih radnika od 1950. do par godina pred smrt, po značaju i autentičnom likovnom izrazu nalazi se u samom vrhu savremenog srpskog stvaralaštva. Njegovim delom savremena srpska likovna scena dobija na raznorodnosti. Današnjim generacijama istoričara umetnosti i likovnih kritičara ostaje da ga vrate na mesto u srpskoj istoriji umetnosti sa kojeg je nepravedno potisnut, a koje mu po raskošnom talentu i brojnim delima koje je iza sebe ostavio, svakako i pripada.