Pretraga

Svod vatikanske Stanza della Segnatura: između medaljona sa alegorijama Filozofije i Poezije je aristotelovska predstava kosmologije, „nepokrenuti pokretač“ rotira nebesku sferu, prvi pokret inicira nastanak Univerzuma, jedno je od tumačenja dela čuvenog Rafaela. Tokom potonjih vekova nakon realizovanja ovog kompleksnog slikarskog programa, ideje i (sa)znanja o Kosmosu, njegovom poreklu, prirodi i poretku su se dopunjavali, relativizovali i menjali. Naučna revolucija početkom XX veka dala je nove teorijske uvide, a umetničke prakse, kao segment tada opšte duhovne klime emancipatorskih stremljenja, u sinergiji sa ovim iskustvima i težnji da prevrednuju sopstvene postulate i sisteme, stvorile su nove vizuelne forme. U krilu avangardnih pokreta taj nepregledni prostor slobode i projekcije Sveta neretko је materijalizovan apstraktnim i geometrijskim vizuelnim rečnikom.

Stvaralaštvo Sylvie Kovjenić, sada na početku svoje treće decenije, ukazuje na odnegovani kontinuitet jedne logike estetičkog mišljenja, koje se zasniva na sličnim premisama redukovanog apstraktnog izraza. Sistematično i posvećeno bavljenje fenomenom strukturalnosti integrisano u stvaralčki credo umetnice vidljivo je kroz gotovo opsesivno ispitivanje promenljivih kompozicionih shema, zvučnih efekata veličina, mase, obojenja i odnosa forme, kroz rekontekstualizaciju postojećih/pređašnjih rešenja i stvaranje sume njihovih vizuelnih entiteta, nešto poput inventara prostornih i vremenskih jedinica. Sylviin rad, modelovan po principu dnevničkih zabeleški, pročišćen je od naracije i ilustrativnosti i predstavlja projekciju suštine svakodnevnih životnih obrazaca u kojima je ljudsko delovanje pozicionirano kao jedan element sveobuhvatne strukture i dinamike materije i energije. Podnaslovom ove izložbe samo to - DA „samo“ to, kako je nazvan i jedan rad iz ciklusa, autorka na duhovit i ambivalentan način iznosi pitanje/konstataciju kojom problematizuje ideju o površini slike kao njenoj granici i mogućnostima supraliminilanih značenja van okvira čulne-fizičke percepcije. Na prvi pogled uočava se pažljiva ritmička organizacija likovnih elemenata u okviru oslikanih kompozicija, gde pojedina platna mogu biti autonomne celine a ujedno su i segmenti varijabilnih poliptiha. Više od optičke igre, ovaj postupak je u funkciji apstrahovane studije o pokretu koji možemo sagledati kao trag onog nultog impulsa bliskog spomenutom antičkom/renesansnom konceptu kosmologije. Sylviina vizualizacija analitičko-sintetičkih odnosa forme ne zadržava se na nivou hladne metrike u kojoj autor ostaje distanciran, a rukopis apersonalan. Prostor zasićen bojenom materijom gde dominiraju zlatna i srebrna evociraju transcendentalnu simboliku fona vizantijskih fresaka ili okova ikona, možda stvaralački eho školovanja umetnice u domenu slikarske restauracije i konzervacije. Valerska stepenovanja i gradacije bogate teksture deluju svojim plastičkim vrednostima i sinestezijskim potencijalom tako da posmatrač može pogledom da opipa ove uređene apstraktne pejzaže i čuje i intonira njihov melodijski zapis. Utisak je da Sylvia savremenim likovnim jezikom afirmiše humanističko viđenje sveta u teorijskom spoju filozofije i poezije - svojevrsni autorski prilog o slobodnim veštinama quadrivium-a, u kome su aritmetika, geometrija, muzika i astronomija univerzalni principi utkani u poreklo i sve forme postojanja, od nepojamnih prostranstava do našeg malog životnog mikrokosmosa.

Potraga za apsolutom u svedenim kompozicijama geometrijske apstrakcije deo je i Sylviine fascinacije morfologijom urbanih pejzaža i njegovih sastavnih elemenata. Svoje poetske preokupacije umetnica sa lakoćom materijalizuje u različitim medijima, što potvrđuje i ciklus fotografija sa slikarskim intervencijama. Naime, autorka kao osnovu koristi kadrove nastale tokom studijskog usavršavanja u Nemačkoj 2005. godine - kreativni dijalog sa sopstvenim radom između dva mesta, dva vremena i dve stvaralačke tehnike. Na fotografijama snimljenim u Diseldorfu i okolnim gradovima - Keln, Esen... – vidljivi su fragmenti savremene arhitekture, industrijskih postrojenja i enterijera umetničke akademije koji u sebi nose energetski potencijal doživljenog iskustva. Elementi u fotografijama - unificirane jedinice fasada, sistemi fabričkih cevi, čelična konstrukcija mosta ili delovi naslona stolice - u svom ritmičkom nizanju otkrivaju srodnost sa autorskim konceptom u slikarskoj praksi. Hromatske aplikacije na postojećem foto-palimpsestu nisu mišljene sa idejom da stvore uzbudljiv vizuelni i medijski kontrast produbljen vremenskom distancom između dva kreativna čina, već da još čvršće integrišu rezultat pređašnje percepcije u logičku matricu bespredmetnog prosedea. Široke bojene površine koje pokrivaju čitave delove objekata/prostora i linearni akcenti, često u vidu dugih ili kratkih uzastopnih „rezova“, kao i poentilistički momenti, negde jedva primetni, deluju kao diskretni eho koji ponavlja dinamiku elemenata fotografisanog prostora. Plemenitost zlatnih i srebrnih tonova i njihova teksturna svojstva refleksije stvaraju iluziju svetlosnih efekata, pojačavajući one realne, zabeležene objektivom, a ujedno se mogu čitati i u ključu alhemijske simbolike i mogućih otvora ka meta-prostoru. Nagašavajući atmosferu tihog trajanja, umetnica gotovo da uzdiže impresije o konkretnom ambijentu na nivo vanvremenskog. Tek poneki grafičko-likovni nagoveštaj predstavlja kopču sa memorijom mesta: broj 014 – oznaka ili lozinka za ulazak u radni prostor klase koju je Sylvia pohađala na diseldorfskoj Akademiji, strelice-koordinate koje pozicioniraju nastup Lorana Garnijea u vizualizaciju kluba Art u Esenu, gde je poznati DJ tada nastupao. Da li sinergija fotografije i slikarskog pigmenta u radu Sylvije Kovjenić deluje kao parafraza ideje o harmoniji života i umetnosti unutar jednog habitusa? Deo ovog projekta su i mape Diseldorfa na kojima je Sylvia svakodnevno, tokom 164 dana, ucrtavala svoj itinerar unutar i van grada. Ako ovaj postupak prihvatimo kao afirmisanje teze da se istorija sećanja može ispričati istorijom hodanja/kretanja, onda ovi „putopisi“ i fotografije-slike predstavljaju materijalne tragove i vizuelne reprezente težnje za stvaranjem slojevitog mnemoničkog tezaurusa. Bilo da je u njegovoj osnovi i genezi teološki ili naučni koncept, a u njegovoj pojavnosti kinetika tela ili isijavanje metafizičkog svetla, umetnica nanovo potvrđuje ideju o Pokretu kao sublimaciji iskonskog izvorišta i univerzalnog poretka Sveta. Dnevničko beleženje bezbroj likovnih grafema u nastojanju da se povežu u reč koja će izraziti jednu svedržeću misao.



Miroslav Sapundžić







Sylvia Kovjenić rođena 1976. u Njukaslu (Newcastle) Južnoafrička Republika. Pohađala je dva smera na Višoj školi likovnih i primenjenih umetnosti u Beogradu (1995-1999). Diplomirala na Fakultetu primenjenih umetnosti i dizajna u Beogradu (2004) smer Zidno slikarstvo, Odsek Konzervacija-restauracija. Nakon diplomiranja od 2004-05. godine boravi kao gostujući student na Umetničkoj akademiji u Diseldorfu (Düsseldorf) Nemačka. Član je ULUPUDS-a od 2005. godine sa statusom samostalnog umetnika. Održala 23 samostalne izložbe i učestvovala na više od 80 kolektivnih izložbi u zemlji i inostranstvu i više likovnih kolonija. Radovi joj se nalaze u javnim i privatnim kolekcijama. Dobitnica je nekoliko pohvala i nagrada za svoj rad. Živi i radi u Beogradu.

Izložba pod nazivom DNEVNIČKE ZABELEŠKE samo to – DA „samo“ to u Galeriji Narodnog muzeja Vranje je njena 24. samostalna izložba,