Pretraga

Izod iz izveštaja komisije za ocenu i odbranu doktorskog umetničkog projekta Srđana Arsića "Žitija nesvetih"



Središnja tema Arsićevog doktorskog umetničkog projekta naslovljenog Žitija nesvetih je preispitivanje kategorije svetosti na pozadini današnjeg, u velikoj meri globalizovanog sveta. Likovni radovi kao glavni deo projekta svoje vizuelno uporište nalaze pre svega u umetnosti iluminacije iz srednjovekovnih  rukopisnih knjiga i u praksi vizuelnog predstavljanja ljudskog života (žitija) kao nosioca poruka. Umetnost iluminacije i njena simbolika primenjena  u savremenom umetničkom delu i sa likovima koji su sve samo ne sveti, svakako doprinosi umetničkoj poruci ovih slika. Ovako koncipiran, sa jasnim asocijacijama na hrišćansku kulturu, projekat Žitija nesvetih  navodi posmatrača da sebi postavi razna pitanja i na njih potraži odgovore. Arsić sebi i posmatraču postavlja pitanje može li umetničko delo predstavljanjem slavnih ličnosti  modernog doba u formi u srednjovekovne iluminacije da, u vreme potrošačkog društva, terora slike (naslikane, štampane ili ekranske) i masovne kulture, posmatrača podstakne na razmišljanje o smislu čovekovog postojanja i da ga navede na preispitivanje osnovnih vrednosti modernog društva? Umetnički projekat je upravo zbog toga i koncipiran sa pretpostavkom da će komunikaciju sa publikom usmeriti neuobičajen spoj već poznate likovne forme, s jedne strane, i isto tako poznatih „profanih“ ličnosti, s druge strane. LJudi čiji su životi predstavljeni na Arsićevim „retablima“ su: DŽek Trbosek, Elvis Prisli, Bobi Fišer i Kurt Kobejn. NJihovi životi, kao i posledice njihovog delovanja po nekim fenomenološkim karakteristikama, prema Arsiću, podsećaju na one vezane za živote svetih ljudi. On svoje slike „aranžira“ kao tabloe, dopunjavajući ih često latinskim tekstovima na banderolama, stvarajući duhovite narativne celine. Kao još jedan duhoviti „zaplet“ može se navesti i činjenica da su slike izvedene uljanim bojama proizvedenim u državama koje više ne postoje (DDR, SSSR, Jugoslavija i Čehoslovačka), pa tako imamo i izvesno preklapanje, budući da ličnosti na Arsićevim velikim žitijnim ikonama takođe danas ne egzistiraju u svetu.

Tekstualni deo umetničkog projekta, disertacija, ima dva dela. U prvom sa naslovom OD ŽITIJA SVETIH...  kandidat analizira žitije kao žanr srednjovekovne književnosti a zatim daje genezu svete slike najpre u Vizantiji – srednjovekovne iluminacije i crkveno slikarstvo (freskoslikarstvo i ikonopis), a zatim i u zapadnoj Evropi. Međusobno prožimanje tekstualnog i likovnog često je praktikovano u okviru srednjovekovnih vizuelnih disciplina. Arsić prikazuje taj fenomen i pronalazi korelat u savremenosti, u mediju stripa. Zasebno poglavlje u ovom delu rada posvećeno je i zlatu koje je neodvojivi deo drevnih slika na dasci i knjiških iluminacija i, kao takvo, zauzima i važno mesto u Arsićevom umetničkom projektu.

Drugi deo, sa naslovom ...DO ŽITIJA NESVETIH donosi životopise glavnih likova predstavljenih u slikama-žitijama. Arsić ovde objašnjava umetnički postupak, značenje pojedinih scena i simbola u ovim profanim kultovima, kao i njihov „dijalog“ sa simbolikom  iluminacija i crkvenog slikarstva. Biografije su propraćene i dobro odabranim vizuelnim materijalom koji seže do današnjih dana, kao i reprodukcijama samih radova. Tekst se ovde može shvatiti i kao neka vrsta vodiča kroz slojeve Arsićevih kompleksnih slika. 

Izložba i pisani deo rada Srđana Arsića „Žitija nesvetih“ je kompleksan istraživački zahvat, višeslojan i bogat značenjima. Istovremeno ovaj projekat karakteriše naglašena dimenzija duhovitosti, kako na konceptualnom nivou tako i na planu egzekucije.









Srđan Arsić rođen je 1978. godine u Beogradu. Diplomirao je 2002. na Fakultetu likovnih umetnosti u Beogradi, na slikarskom odseku u klasi profesora Dragana Jovanovića. Član je ULUS-a od 2003. Bavi se grafikom, slikarstvom i vajarstvom u zvanju samostalnog umetnika. Samostalno je izlagao u Domu kulture Studentski grad  2004. i 2013. godine; u Domu omladine Beograda 2005. godine; Galeriji Podrum u Novom Sadu 2004. godine; Umetničkoj galeriji Stara kapetanija u Zemunu 2003. godine; Galeriji kulturnog centra Laza Kostić u Somboru, 1999. godine.... Izlagao je i na brojnim  grupnim izložbama u zemlji i inostranstvu. Među nagradama koje je dobio za svoj rad izdvajaju se: Award on Concurso internacional de Ex libris, 50th aniversario estrado de Israel u Buenos Airesu 1998. godine; Zlatno dleto, ULUS-ova nagrada za skulpturu 2003. godine i pohvala žirija Zemunskog salona 2007. godine.  Učesnik je mnogih umetničkih kolonija i simpozijuma.