Umetnik

Prati umetnika

Pretraga

Grafike Anice Radošević

U četvrtak, 30. aprila u 20. časova u Galeriji Kulturnog centra Vršac, Sterijina 62, otvara se samostalna izložba grafika, autorke Anice Radošević. Radovi se mogu pogledati do 12. maja.

 


"Stvaralačka avantura Anice Radošević začeta je sredinom devedesetih godina, neposredno posle okončanja studija na Akademiji umetnosti u Novom Sadu 1996. godine. To je vreme intenzivnih manifestacija epohalne krize srpskog društva, ali i vreme tokom kojeg se u umetnosti – mimo svih očekivanja – odvijaju izuzetno uzbudljivi i dinamični procesi brojnih etičkih i stilsko-estetskih sučeljavanja. Uz to, Vršac i Novi Sad, dva grada u kojima mlada umetnica deluje, bili su istinski centri ukupne umetnosti devedesetih...

 

Već godinu dana posle diplomiranja na novosadskoj Akademiji umetnosti, u klasi profesora Todovića, Anica Radošević postavlja svoju prvu samostalnu izložbu u Galeriji Grafičkog kolektiva u Beogradu. Tom izložbom ona se, već na samom početku, predstavlja kao grafičar osobenog stvaralačkog postupka i specifičnog ikonografskog reagovanja na impulse sveta i vremena. Autoritativna Irina Subotić tom prilikom konstatuje da "ti njeni obični mali predmeti, viđeni uveličavajućim pogledom, postaju glavni akteri naših života, recidivi skrivenih trauma, nemira, noćnih mora ili sitnih zadovoljstava, kao zapisana hronika nekog vremena..." [1] Dakle, očito je bilo da je već u svojim ranim radovima, umetnica objavila jasne obrise svojih sadržinskih i plastičkih interesovanja. U plastičkom smislu radi se o ekspresivnim napomenama, o jednom potentnom ali nerazbuktalom i sasvim racionalno kontrolisanom crtačkom i kolorističkom ekspresionizmu u kojem se ostvaruje delotvoran spoj suštinskih plastičkih grafičkih specifičnosti sa ukupnom misijom grafike... Danas se, uz postojeću vremensku distancu, sasvim pouzdano, može kosntatovati da je tom prvom samostalnom izložbom, objavljen onaj sadržinski (sociološki, filozofski, poetski) koncept koji će umetnica, potom, a evo već skoro deceniju i po, kontinuirano i logično razvijati.

 

Istovremeno, poštujući ekskluzivnu grafičku sintezu tehnae i poesisa Anica Radošević insistira na zasebnosti svog izvedbenog postupka koji se, potom, funkcionalno integriše sa konačnom grafičkom umetničkom porukom. Stekavši zavidno poznavanje svih tehničko -tehnoloških karakterističnosti štampanja grafičkog lista – ova grafičarka se bavi kombinovanjem brojnih tehnika i postupaka. U stvaralačkoj operaciji Radoševićeve izjednačeno je značenje inicijalnog (grafička matrica) i konačnog (grafički otisak) jer se obe faze stvaranja grafike shvataju kao superiorna integralna mogućnost izražavanja... U biografiji Anice Radošević treba izdvojiti dve značajne samostalne izložbe – ona održana u Malom likovnom salonu u Novom Sadu (2005.) naslovljena "Grafičke matrice", te ona priređena u beogradsko-rakovičkoj Galeriji Qucera (2008.) sa nazivom "Autorski otisak". Ti izložbeni naslovi su zapravo dve bitne markacije jednog koncepta u kojem se insistira na utiskivanju personalnosti već u inicijalnim izvedbenim postupcima. Svoj predgovor u katalogu prvopomenute izložbe Slađana Varagić lucidno naslovljava "Ciklus MATRICA (lat. mater –majka)"[2] prepoznavajući konceptualnu suštinu te simbiotičke veze... Zbog toga se grafički klišei ove umetnice pojavljuju na samostalnim i kolektivnim izložbama kao autentične i "konačne" umetničke tvorevine, ali se, na jedan osoben način, uključuju u onu bitnu osobenost savremene modernističke umetnosti kojom se napuštaju okviri klasičnih medija i postupaka, a sve u nastojanju da se profilozofiraju medijski i ontološki principi... U tom smislu ostvarenja Anice Radošević pripadaju svojevrsnom "proširenom polju grafike", pripadaju istom onom prostoru u kojem se izbegavanjem stvaralačkih konvencija dospeva do suštinskog prepoznavanja, luicidnog analiziranja, filozofiranja i autoritativnog umetničkog označavanja egzistencijalnih manifestacija. Zbog toga je ove grafičke radove moguće analizirati iz najrazličitijih ovovremenskih kritičkih i teorijskih pozicija: od delovanja u domenu postmodernističke umetnosti u plinovitom stanju i bartovskog raspršivanja smisla, preko prepoznavanja elemenata diskretnog preispitivanja modernističkih principa, pa sve do relaciono-estetičkih rasprava o funkcionalizaciji ovog dela u aktuelnom kulturnom i umetničkom kontekstu...

 

U svakom slučaju, grafika Anice Radošević zapaženo funkcioniše u umetnosti na razmeđi dva veka. Umetnica, kroz vizuru vlastitog intimnog iskustva, specifičnim ekspresionizmom, bez dramatičnih sadržinskih i plastičkih preterivanja, sasvim racionalno i intelektualno – tumači epohu tranzicije i vreme permanentno transformišuće krize našeg društva. Motivski inventarijum je nepretenciozan i nereprezentativan (lonci, tanjiri, viljuške, voće i povrće, cveće, cucle, zvečke...) ali je fascinantno precizan u seciranju stanja društva i pozicije pojedinca u specifičnom tranzicijskom društvenom kontekstu... Osim toga, ove grafičke izjave Anice Radošević nisu nastale samo klasičnim, mehaničkim, tehnološkim obrađivanjem klišea - nego su sve te upotrebljene matrice prvotno sazdavane kao svojevrsni "živi" organizmi formirani od organskih materijala (od zrnevlja, listova, plodova) i neorganskih materija (karton, linoleum). Obojeni vitalno intenzivnim koloritom, otisnuti i utisnuti u grafički papir, ti stvarni životni produkti su "memorisani" u grafičkim listovima i u celokupnoj umetnosti Anice Radošević. Te grafike se odista mogu tumačiti, ne samo kao interpretacije, nego kao životni produkt, kao uverljive manifestacije svakodnevlja. Inspirisana životnim prilikama, umetnica svoje autentične estetske ideje pretvara u sugestivne grafičke plastičke tvorevine s odista potentnim etičkim nabojem – bilo da govori o običnom ručku, o sebi kao "majci, ženi, kuvarici, spremačici, vozaču, kopaču, umetniku"[3], o identitetu, o prirodi, o ekologiji, o nasilju, ili o drugim sličnim jezgrovitim sublimatima vremena u kome živi i stvara... U jednom, skoro deceniju i po dugom kontinuitetu, tako koncepcijski zasnovane grafike Anice Radošević, u dijapazonu od potentnog ekspresivnog crteža do najnovijih svedenih i pojednostavljenih tragova predmeta od kojih pojedini dostižu znakovnu jezgrovitost, plastički se realizuju kao jedinstvena struktuirana tvorevina u kojoj se, na zavodljiv estetski i ubedljiv etički način, čuva i podstiče dignitet umetnosti (grafike) kao osobenog učestvovanja u društvu zahvaćenom kompleksnom socijalnom, političkom i kulturnom egzistencijalnom krizom..."

 

Sava Stepanov



[1] Irina Subotić, Predgovor u katalogu samostalne izložbe u Galeriji Grafičkog koletktiva u Beogradu, 2-15.oktobar 1997.

[2] Slađana Varagić, Ciklus MATRICA (lat.mater – majka), predgovor u katalogu samostalne izložbe Grafičke matrice, Kulturni centar Novog Sada, Mali likovni salon, Novi Sad, oktobar 2005

[3] U tekstu predgovora kataloga izložbe Anica Radošević, Natalni dnevnik, Grafike, Galerija Grafički kolektiv, Beograd, 31. mart – 12. april, Jasmina Čubrilo je citirala ovaj deo rečenice iz prepiske sa Anicom Radošević




Anica Radošević, rođena je 06.07.1972. god. u Vršcu. Magistrirala je 2000. god. na Akademiji umetnosti u Novom Sadu, katedra za grafiku u klasi profesora Zorana Todovića. Član je ULUS-a od 1999.god. Od 2004. god.  je docent na Katedri za grafiku Akademije umetnosti u Novom Sadu.


Samostalne izložbe:


1997, 2007. Galerija Studentski grad, Novi Beograd

1999, 2003. Galerija Grafički kolektiv, Beograd

2002. Multimedijalni centar za savremenu umetnost Konkordija, Vršac

2005. Mali likovni salon, Novi Sad

2007. Galerija savremene umetnosti, Smederevska Palanka i Associazione culturale atelier, Roma

2008. Galerija Kucera Beograd


 

Datum objavljivanja: 29.04.2009.